Янка Купала загучаў на ўдмурцкай мове
17:59 25.11.2022 (абноўлена: 18:18 25.11.2022)
© Sputnik / Виктор Толочко
Падпісацца
Беларуская літаратура становіцца ўсё больш папулярнай у расіян, прычым ім цікавы не толькі класікі, але і маладыя пісьменнікі.
МІНСК, 25 ліс – Sputnik. У стагоддзе інтэрнэту і мабільных гаджэтаў чытачы сталі больш патрабавальныя да літаратуры. Драматургія, сюжэтная лінія і паварот, высокі склад захопліваюць больш, чым кароткія пасты ў сацсетках. Чаму папяровая кніга вяртаецца ў трэнды, расказалі ўдзельнікі круглага стала ў мультымедыйным прэс-цэнтры Sputnik Беларусь.
Нараўне з эканамічнымі санкцыямі Захад увёў "табу" на ўсё рускае – мову, культуру, літаратуру. На думку аналітыкаў, на гуманітарным фронце адбылося тое ж, што і на эканамічным – праблемы толькі зблізілі Рускі свет, умацавалі Саюз Беларусі і Расіі.
Дырэктар Дзяржаўнага музея-запаведніка А.С.Пушкіна "Михайловское" Георгій Васілевіч расказаў, што месца, дзе жыў і тварыў паэт, карыстаецца неверагоднай папулярнасцю. Колькасць замежнікаў, па словах дырэктара музея-запаведніка, рэзка скарацілася, затое грамадзян Саюзнай дзяржавы – бясконцы паток.
"За няпоўны год у нас пабывала больш за 600 тысяч чалавек. У тым ліку больш за 40 тысяч беларусаў", - адзначыў дырэктар Дзяржаўнага музея-запаведніка А.С.Пушкіна "Михайловское" Георгій Васілевіч.
Насамрэч лічба нашмат большая, паколькі многія прыязджаюць у Міхайлаўскае не ў складзе экскурсійных груп. Наведвальнікі рознаўзроставыя – ад падлеткаў да людзей глыбока паважнага ўзросту.
"Цікавасць да Пушкіна велізарная. Гэта не проста вялікі паэт, а чалавек, які паўплываў на развіццё сучаснай рускай мовы", - падкрэсліў Васілевіч.
Менавіта літаратура з’яўляецца ўніверсальным сродкам прасоўвання і папулярызацыі рускай мовы. Мовы як сродку камунікацый, калі людзі розных народаў, акрамя нацыянальнай, гавораць на рускай. Яна ж – носьбіт ведаў: навуковая літаратура напісана на рускай. Яна – аб’яднаўчая платформа ўсяго Рускага свету, які калектыўны Захад імкнецца раскалоць.
"Гэтая тэма сапраўды вельмі актуальная цяпер, паколькі руская мова і літаратура на рускай мове – гэта не проста інструменты камунікацыі, гэта – частка нашай нацыянальнай культуры, калі заўгодна, культурны код", - сказаў кіраўнік прадстаўніцтва Рассупрацоўніцтва ў Рэспубліцы Беларусь Юрый Макушын.
Ён адзначыў, што можа гэта з упэўненасцю заявіць, паколькі прапрацаваў і пабываў у многіх краінах, дзе захоўваецца вывучэнне рускай мовы і цікавасць да літаратуры на рускай.
"Там захоўваецца і культурны духоўны ўплыў рускамоўнага Рускага свету. Таму не выпадкова нашы апаненты нацэльваюць намаганні на барацьбу з рускай мовай", - дадаў Макушын.
У Саюзнай дзяржаве – мова базавая платформа. У Беларусі яна таксама мае статус дзяржаўнай нароўні з нацыянальнай. Паводле слоў доктара філалагічных навук, прафесара, дырэктара філіяла "Інстытут літаратуразнаўства імя Янкі Купалы" Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі Івана Саверчанкі, у рэспубліцы рускай мове ўдзяляецца вялікая ўвага.
Ад падручнікаў да дысертацый
"Мы выдаём падручнікі, падручнікі па рускай мове, па рускай літаратуры. Вельмі шчыльна працуем у гэтым пытанні з Міністэрствам адукацыі. Імкнёмся, каб падручнікі, уся літаратура, дапаможнікі былі на вельмі якасным узроўні, і мы стараемся гэта рабіць. У гэтым шмат у чым дапамагае метадычнае супрацоўніцтва з расійскімі спецыялістамі", - звярнуў увагу Саверчанка.
Больш за тое, руская мова стала прадметам даследаванняў беларускіх вучоных.
"У нас ёсць асобная спецыяльнасць – руская літаратура. Мы абмяркоўваем ступень кандыдата і доктара навук па рускай літаратуры, ёсць адпаведная спецыяльнасць у Вышэйшай атэстацыйнай камісіі. Але яшчэ на ўзроўні ўрада было прынята распараджэнне, каб вывучаць беларускую рускамоўную літаратуру, і пра гэта пісаць дысертацыі – кандыдацкія, доктарскія", - растлумачыў Саверчанка.
Удзельнікі круглага стала таксама адзначылі, што насуперак Еўрасаюзу, які нібы плавільны кацёл перамолвае розныя культуры ў адзіны безаблічны сурагатны злітак, інтэгруючая роля Расіі дае магчымасць не проста захоўваць, а прымнажаць нацыянальную культуру.
Кандыдат філалагічных навук, дацэнт, кіраўнік творчага семінара перакладчыкаў у Літаратурным інстытуце імя А.М. Горкага Вера Панцялеева адзначыла, што ў Расіі становіцца ўсё больш папулярнай беларуская літаратура. Прычым яна перакладаецца не толькі на рускую, але і на іншыя мовы. Напрыклад, беларускі пясняр Янка Купала загучаў на ўдмурцкай мове.
"Акрамя класікаў, нам вельмі цікавыя маладыя беларускія пісьменнікі, якім гадоў 30-35. Аўтараў вызначым у рабочым парадку, перакладзём іх творы на рускую мову. Мы зацікаўлены ў такім супрацоўніцтве", - сказала Панцялеева.
У сваю чаргу доктар філалагічных навук, вядучы навуковы супрацоўнік Інстытута славяназнаўства РАН Наталля Кураная адзначыла, што сёння вельмі важна і трэба наладжваць больш цеснае ўзаемадзеянне паміж літаратарамі і вучонымі Беларусі і Расіі.
Тым больш, што руская мова не абмяжоўваецца тэрыторыяй Саюзнай дзяржавы. Яна ёсць на ўсіх кантынентах. І магчыма, калі-небудзь на мове Пушкіна загаворыць увесь свет.
>>> Хочаце яшчэ больш актуальных і цікавых навін – падпісвайцеся на Telegram-канал Sputnik Беларусь
Чытайце таксама:
Грызлоў: бачым спробы арганізаваць крыжовы паход супраць рускай мовы
Частка рускага свету: пра што гаварылі на кангрэсе суайчыннікаў
Абмяжоўваючы рускую мову, шкодзім эканоміцы – меркаванне экспертаў
