Што чакае расійскі і беларускі рубель у 2023 годзе?
© Sputnik / Victor Tolochko
Падпісацца
У адыходзячым годзе курс долара, еўра і расійскага рубля моцна штарміла на валютных рынках. Пасля лютаўскіх падзей "амерыканец" і "еўрапеец" сталі актыўна даражэць, у той час як "расіянін" падаў у кошце. Але праз некаторы час усё перавярнулася з ног на галаву.
Sputnik Беларусь узгадаў, як паводзіла сябе замежная валюта ў 2022 годзе, што будзе з ёй і беларускім рублём у найбліжэйшай будучыні, і ў чым захоўваць грошы суайчыннікам у 2023-м.
Турбулентнасць на валютным рынку
У гэтым годзе, успамінае эканамічны эксперт Аляксандр Казлоў, асноўныя рэзервовыя сусветныя валюты – долар і еўра – паводзілі сябе дастаткова разнастайна. Іх курсы рэзка пайшлі ўверх пасля пачатку расійскай спецаперацыі ва Украіне.
"У той жа час штарміла расійскі рубель, і адпаведна з-за таго, што доля расійскага рубля ў нацыянальным кошыку валют на той момант складала 50%, гэта істотна ўплывала і на беларускі рубель", – тлумачыць суразмоўца.
Пачынаючы з сакавіка, расійская валюта пачала значна прыбаўляць у кошце, а ў канцы чэрвеня і зусім выйшла на пік – амаль 5 беларускіх рублёў за 100 расійскіх. На гэтым фоне пачалі таннець заходнія валюты – у сярэдзіне лістапада долар і зусім спусціўся да рэкорднага гадавога значэння ў 2,40 беларускіх рубля за адну адзінку.
А яшчэ да гэтага, у канцы жніўня, "амерыканец" упершыню за доўгі час абагнаў у кошце еўра: такім чынам адбівалася канкурэнцыя эканомікі ЗША і Еўрасаюза. На гэты час сітуацыя вярнулася да ранейшых паказчыкаў, еўра і долар суадносяцца адзін з адным як 1:0,6.
"А ў апошні тыдзень назіраецца нейкая турбулентнасць на валютным рынку, якую мы даўно ўжо не бачылі. Тут некалькі прычын: заканчваецца фінансавы год, ідзе падвядзенне вынікаў, закладваюцца бюджэты", - адзначае эканаміст.
Будучыня двух рублёў – расійскага і беларускага
Ваганні на валютным рынку адносна беларускага рубля звязаны з гістарычнай прывязкай да яго расійскага "калегі". І зразумела, што палітыка фінансавых улад Расіі наўпрост прапарцыянальна ўплывае на кошт нашай нацыянальнай валюты.
Ці зможа расійская эканоміка дыктаваць умовы на валютным рынку і ўплываць на змены сваёй валюты? Такая магчымасць, на думку Аляксандра Казлова, безумоўна, ёсць у расійскіх улад.
"Ці змогуць яны вярнуць кошт расійскага рубля ў тыя межы, у якіх ён знаходзіўся ў апошнія паўгода (4-4,2 беларускіх рубля за 100 расійскіх; у дадзены момант яго кошт – 3,86)? Такая магчымасць, безумоўна, ёсць, рэсурсаў для гэтага дастаткова. А ці будуць яны гэта рабіць – пакуль што пытанне", - канстатуе аналітык.
Разам з тым ён ацэньвае верагоднасць вяртання расійскай валюты да ранейшага кошту, ніжэйшага за тое, што ён працягне сваю ўмераную дэвальвацыю. Пры гэтым эксперт адзначае, што такія адзнакі носяць асабліва суб’ектыўны характар.
Канец стабільнасці?
Па словах эканаміста, ваганні валют, якія мы назіраем сёння, могуць захавацца і ў пачатку 2023-га. На стабільнасць курсаў, якая трымалася даволі доўга ў гэтым годзе, уплывае вельмі шмат фактараў.
"Гэта эканамічныя і палітычныя фактары, а таксама, безумоўна, сітуацыя вакол Украіны. Гэта як індыкатар для расійскай і беларускай эканомік. Плюс санкцыйная рыторыка. І, вядома, шмат залежыць ад паводзін эканамічных улад – Цэнтрабанка РФ, урада. Рэзерваў і рэсурсаў у Расіі больш чым дастаткова, каб сфарміраваць любы кошт нацыянальнай валюты", - падкрэслівае Казлоў.
Пры гэтым, дадае ён, трэба разумець, што гэта можа быць як аслабленне расійскага рубля, так і яго ўмацаванне за кошт адсутнасці попыту на замежную валюту, і палітыкай імпартазамяшчэння, якая праводзіцца Расіяй і Беларуссю.
"Кошт валюты ў гэтай сітуацыі будзе зніжацца, а раскладка будзе паступова складвацца на карысць расійскага рубля. Адпаведна трэба будзе прымаць меры для балансавання валют. Тут будзе праяўляцца роля дзяржавы, дзяржаўных інстытутаў, выкарыстанне гэтых інструментаў, якімі надзелены расійскія ўлады", - кажа суразмоўца.
У чым захоўваць грошы ў 2023 годзе?
У гэтым плане эканаміст раіць падзяліць валюту, якая прадаецца банкамі краіны, на роўныя долі. Да прыкладу, доларавыя, рублёвыя (расійскія і беларускія) і зберажэнні ў выглядзе еўра – па 25%.
"Я б асабіста так і аддаў перавагу: 25% долар, столькі ж еўра і палова – беларускі рубель разам з расійскім. Перавагу б нават аддаў беларускаму рублю, таму што ён, з майго пункту гледжання, больш абаронены ўласцівасцямі валютнага кошыка", - звяртае ўвагу аналітык.
Купляць кітайскі юань або рабіць банкаўскія ўклады ў гэтай валюце, на яго думку, пакуль што не варта: валюта для Беларусі пакуль што нетрадыцыйная, асабліва для фізічных асоб.
>>> Хочаце яшчэ больш актуальных і цікавых навін – падпісвайцеся на Telegram-канал Sputnik Беларусь
Чытайце таксама:
Што будзе з еўра, доларам і рублём у 2023 годзе?
Калі можа з’явіцца адзіная валюта Саюза Беларусі і Расіі
Колькі будзе каштаваць долар у 2023 годзе – прагноз ЕАБР
Еўра прынялі з кошыка валют, што будзе з асабістымі зберажэннямі?
У чым захоўваць зберажэнні? Савет віцэ-прэзідэнта Міжнароднага банка
