Выратоўвалі па бярвенцы: як выглядае адзіны храм-помнік ахвярам Чарнобыля

У знешне простага помніка храмавай архітэктуры пачатку XХ стагоддзя складаны і месцамі трагічны лёс. Пабудаваны і асвечаны быў 27 снежня 1909 года ў гонар святога Архістратыга Міхаіла. Перажыў Першую сусветную вайну, Вялікую Айчынную, ганенні ў савецкія часы.

Калі ірвануў Чарнобыль, Вылева папала ў зону адсялення. А калі адтуль з’ехаў апошні яе жыхар – мясцовы свяшчэннік Васіль Канцавы, вёску і зусім пахавалі.

"Айцец Васіль праслужыў у храме 26 гадоў да 1990 года, пакуль з ім не здарылася бяда – дом свяшчэнніка згарэў, ды і здароўе яго зусім аслабла. Ён пакінуў Вылева, а царква засталася стаяць непарушнай, пад абаронай нябачных сіл", - распавядае пра храм цяперашні яго настаяцель Ігар Альшанаў.

Па словах айца Ігара, самотны і закінуты храм уяўляў у тыя гады сумнае відовішча. Разам з тым, ратавальнікі, вымяраючы ўзровень радыяцыі, здзіўляліся – дазіметры, якія зашкальвалі вакол, паказвалі норму, калі іх уносілі ў царкву. Гэты факт уразіў протаіерэя Андрэя Бялянку, ён і "выхадзіў" у высокіх кабінетах ідэю перанесці царкву ў абласны цэнтр, а затым стаў першым настаяцелем Свята-Міхайлаўскай царквы ў яе новай, гомельскай, гісторыі.

Незвычайную ініцыятыву падтрымаў Гомельскі інжынерны інстытут МНС, а таксама спонсары з ліку гомельскіх прадпрыемстваў. Галоўны з іх знайшоўся цудам – ​​перажыўшы ў свой час клінічную смерць, ён глыбока прасякнуў гісторыяй "чарнобыльскай" святыні. Асноўны ж цяжар работ па пераносе царквы ўзялі на сябе курсанты.

"Нягледзячы на ​​добразычлівасць гамяльчан, знаходзіліся і тыя, хто хацеў перашкодзіць пераносу царквы. Так, у 2003 годзе яе паспрабавалі спаліць, але дзіўным чынам паспелі выратаваць. І гэта яшчэ раз даказвае святасць храма, чый нябесны заступнік Архангел Міхаіл заўсёды стаіць на варце Божага закону", - падзяліўся цікавымі падрабязнасцямі Ігар Альшанаў.

У 2006 годзе храм быў асвячоны, на цырымонію прыбыў сам мітрапаліт Філарэт. Гэты дзень для царквы стаў другім днём нараджэння. Выдатны пяціярусны іканастас вырабілі майстры Жыровіцкага Свята-Успенскага манастыра.

Такіх прыкладаў выратавання храмаў у Беларусі больш няма. Сёння гэта адзіная царква ў краіне, перанесеная з чарнобыльскай зоны. У 2014 годзе яна атрымала статус вайсковай, а праз два гады ў памяць аб загінулых пажарных і выселеных вёсках у двары царквы адкрылі помнік і мемарыяльную дошку з назвай усіх пахаваных вёсак Гомельшчыны. Адкрывае спісак вёска Вылева.

За гэтыя гады храм прыкметна змяніўся – на яго тэрыторыі размешчаны сажалка і невялікі заапарк.

У добрае надвор’е ў храма заўсёды шмат маці з дзецьмі, а ўсё таму, што на заднім двары для іх ёсць жывы куток.

На падворку каля царквы ўзведзена стылізаваная вадасвятная капліца, акружаная скульптурнымі выявамі.

Радзіму ўнікальнай святыні ў Гомельскай епархіі не забываюць.

У красавіку 2016 года на месцы, дзе ўзвышаўся храм, Ігар Альшанаў з валанцёрамі ўстанавілі памятную дошку.

Назваць мёртвым гэтае месца язык не паварочваецца. Захаваўся падмурак храма з чырвонай цэглы, фігурныя слупы калісьці раскошнай агароджы. Дарэчы, адліваныя карункі плота таксама паспелі перавезці ў Гомель, так што ў старым новым храме няма лішняй "прыгажосці", усё максімальна роднае.

У гэтым годзе перад Радаўніцай настаяцель зноў пабываў у Вылева. Разам з протаіерэем Аляксандрам Лапушанскім яны правялі малебен у памяць аб ахвярах чарнобыльскай катастрофы.