МІНСК, 19 чэр - Sputnik. Удзельнікі тэлемосту Мінск - Масква - Алма-Аты ў мультымедыйным прэс-цэнтры Sputnik Беларусь абмеркавалі важнасць агульнай гістарычнай памяці аб Вялікай Айчыннай вайне, у тым ліку ў розумах моладзі.
Каб памяталі
"Калі нашы народы хочуць выжыць у сучасным свеце, калі яны хочуць быць паўнавартаснымі нацыямі са сваёй гісторыяй, забяспечваць пераемнасць пакаленняў, валодаць гістарычнай памяццю, то, натуральна, памяць пра Вялікую Айчынную вайну, гераізм народа жыццёва неабходная", - задаў тон круглага стала на тэму "Народы былога Савецкага Саюза: разам у вялікай вайне і вялікай Перамозе" ў студыі ў Маскве кіраўнік Цэнтра праблем глабалізацыі, акадэмік Расійскай акадэміі сацыяльных навук, доктар палітычных навук Аляксандр Чачыя.
Паводле яго слоў, у апошні час усё часцей спрабуюць фальсіфікаваць гісторыю не толькі гэтай вайны, але і СССР, а таксама пачынаюць шукаць "сапраўдную" праўду.
"Калі мы сёння здраджваем гэтаму (подзвігі савецкага народа - Sputnik), то здраджваем сваёй радзіме. Той, якую абаранялі і кроў пралівалі твае продкі. Тут няма апраўдання", - падсумаваў думку Аляксандр Чачыя.
Шукаць новыя формы
Сваім меркаваннем з Мінска следам вырашыў падзяліцца дэкан факультэта філасофіі і сацыяльных навук Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта Вадзім Гігін.
"Павінен сказаць, што гісторыю ВАВ заўсёды спрабавалі перапісваць: яна яшчэ працягвалася, а ўжо гэтыя спробы пачаліся", - лічыць Гігін.
Спікер дадаў, што самыя розныя гіпотэзы і тэорыі былі распрацаваны яшчэ ў 60-70 гады людзьмі, якія калісьці супрацоўнічалі ў калабарацыйных структурах.
"Мы павінны шукаць новыя формы... Я вось ўспамінаю 1984 год, калі па Мінску ішла калона здаровых моцных мужычкоў і жанчын - ветэранаў ВАВ. Уяўляеце, каб тады нехта насмеліўся ім кінуць абвінавачванні ў твар? Жывымі б не пайшлі гэтыя фальсіфікатары. Ветэраны справіліся б і словам, і калі трэба - і справай", - упэўнены дэкан.
Паводле яго слоў, новыя формы як раз павінны ўтрымліваць эмацыйны напал, праўду, якую варта перадаць новым пакаленням.
Зацікавіць моладзь
"Формаў захавання памяці шмат, методыкі нарошчваюцца, абіраюцца новыя метады захавання памяці", - адзначыў вучоны сакратар Інстытута гісторыі НАН Беларусі, дацэнт Андрэй Салаўянаў.
Ён лічыць, што трэба абавязкова прыцягваць моладзь, у тым ліку канферэнцыямі і конкурсамі. Як раз адзін з іх - "Вёска Хатынь і яе сёстры", ён будзе доўжыцца да 31 ліпеня. Затым пераможцы змогуць паўдзельнічаць у гістарычнай школе, прысвечанай Вялікай Айчыннай вайне. З ім пагадзіўся і намеснік загадчыка кафедры краін постсавецкай замежжа РГГУ Аляксандр Леўчанкаў, які таксама адзначыў важнасць у пошуку і ўкаранення новых форм захавання памяці аб ВАВ, а таксама барацьбы з фальсіфікацыяй гісторыі.
"Мы жывем у век інтэрнэту, які адкрывае вялізныя магчымасці навучання моладзі, вывучэння арыгінальных дакументаў. Але з аднаго боку інтэрнэт гэта карысць, з другога - вялікая памыйніца", - лічыць Аляксандр Леўчанкаў.
Сэрца памятае
У палеміцы таксама паўдзельнічаў Аляксандр Чачыя, які выказаў меркаванне, што не ўся моладзь хоча лезці ў архіў, а многія проста глядзяць тэлевізар, а там фільмы - "Ленінград" ці "Сволачы".
"Пакуль дзяржава не возьмецца за жорсткае захаванне праўды, нічога не атрымаецца. Але ўсё ж моладзь сёння добрая, я здзіўлены іх патрыятычнаму адчуванню. Гэта заслугі не нашы ці сям'і. У Афанасія Фета ёсць такое выказванне аб "памяці сэрца", вось у моладзі яна ёсць - на генетычным узроўні", - сказаў Аляксандр Чачыя.
Галоўнай ідэяй павінна стаць разуменне, што перамога здабытая ўсімі народамі СССР, лічыць старшыня моладзевага сацыяльна-культурнага грамадскага аб'яднання "Русь маладая" Сяргей Лушч.
"Асноўны акцэнт трэба рабіць на медыякірунак і фарміраванне актуальнага культурнага і медыяпрадукта. У нас адсутнічае агульная канцэпцыя па супрацьдзеянні фальсіфікацыі гісторыі і супрацьдзеянні гераізацыі нацысцкіх злачынцаў і іх памагатых на прасторах СНД", - дадаў Сяргей Лушч.
Казахстанскі вопыт
"Як захоўваць памяць пра ВАВ і нашых народаў? Трэба пачынаць з дзяцей. З іх жа трэба пачаць і ўсё пераўтварэнні і рэформы ў краіне. Не з моладзі, ужо выбачайце. З імі працаваць ужо позна", - распавяла старшыня РГА "Адзіная дзіцяча юнацкая арганізацыя "Жас Улан" Дынара Садвакасава, якая знаходзіцца ў Беларусі ў прэс-туры.
У гэтую арганізацыю ўваходзяць 1,5 мільёна казахстанскіх школьнікаў, з якімі варта гаварыць на іх мове.
"Цяпер дзеці тэлевізар не глядзяць, у архівы не ходзяць. Трэба шукаць новыя падыходы. Адкуль яны чэрпаюць інфармацыю? З інтэрнэту, сацсетак і ў блогераў. Калі мы робім нейкія рэчы, то трэба выкарыстоўваць сучасныя медыярэсурсы", - дадала Дынара Садвакасава.
На яе думку, фанцік можа быць розным, але самае галоўнае - змест.
Усё пачынаецца з сям'і
"Усе народы Савецкага Саюза зрабілі свой унёсак і здабывалі нашу агульную адзіную перамогу. Калі мы пачынаем разносіць перамогу па нацыянальных кватэрах, то атрымліваем адмоўны вынік", - лічыць грамадскі дзеяч і ўнучка генерала Панфілава Айгуль Байкадамава, якая выйшла на сувязь з Алма-Аты.
Паводле яе слоў, трэба пачынаць захоўваць памяць з сям'і, паказаўшы, "як прапрадзед ваяваў і здабываў перамогу".
"Важна знайсці баланс (і агульнай перамогі і нацыянальных адрозненняў). Гэта задача прафесіяналаў і спецыялістаў", - адказаў Айгуль Байкадамавай Вадзім Гігін.
Поўную версію размовы ўдзельнікаў тэлемосту Мінск - Масква - Алма-Аты глядзіце на відэа.