ГРОДНА, 26 мая - Sputnik, Іна Грышук. Старадаўнія гадзіннікі, партабак, пару памятных медалёў, кулон, а таксама больш за дзясятак розных манет перыяду Рэчы Паспалітай і Расійскай імперыі знайшлі на тэрыторыі па вуліцы Замкавай у цэнтры Гродна.
Цікавыя знаходкі выявілі падчас работ, якія праходзяць на невялікім участку па вуліцы Замкавая паміж былым Палацам тэкстыльшчыкаў і Домам быту. Тут плануецца будаўніцтва копіі комплексу будынкаў, якія былі знесены ў савецкі час.
Гадзіннік, манеты, медалі
"Усе прадметы знайшлі ў межах аднаго шурфа ў захаваным склепе будынка XVIII стагоддзя, які стаяў побач з Домам рыбака, але крыху на захад, бліжэй да дома №12. У пазамінулым стагоддзі ў доме працавала піцейная ўстанова - шынок. Усе знойдзеныя рэчы выяўлены ніжэй за ўзровень каменнага падмурка склепа дома. У асноўным, гэта прадметы асабістага карыстання і невялікая нумізматычны сход. Магчыма, былі схаваныя ў 20-30-я гады XX стагоддзя, мяркуючы па намінале манет", - распавяла археолаг кандыдат гістарычных навук Наталля Пачобут, якая вядзе археалагічны нагляд на аб'екце па вуліцы Замкавай.
Аб скарбе гаварыць пакуль рана
"Манеты не ляжалі ў адной ёмістасці, тым не менш, не выключана, што яны звязаны і складаюць адзіны комплекс.
Пасля камеральнай і навуковай апрацоўкі ўсе прадметы з апісаннямі і фатаграфіямі будуць мною апублікаваныя і размешчаныя ў агульным доступе", - кажа археолаг.
Можна зрабіць першае ў Гродне кафэ-музей
Спецыяліст адзначае, што знойдзеныя прадметы ў будучыні могуць стаць часткай экспазіцыі інтэр'ераў будучага кафэ, бо кафэ-музеі папулярныя ў Еўропе.
"Дзякуючы раскопкам на Замкавай у Гродне з'явілася такая ж унікальная магчымасць арганізаваць уласнае кафэ-музей, якое дапаможа паказаць атмасферу, культуру харчавання і жыцця гродзенцаў таго часу", - дзеліцца сваім бачаннем далейшага выкарыстання адкрытага гістарычнага аб'екта археолаг.
Інвестар, які займаецца рэканструкцыяй, пайшоў на непрадбачаныя дадатковыя фінансавыя выдаткі, каб выяўленыя старадаўнія памяшканні добрай захаванасці, дзе знайшлі ўсе прадметы, якія не былі разбураны ва ўгоду будоўлі, а закансерваваны і захаваны для наступнага выкарыстання. Яны ўвойдуць у перыметр будучага будынка.
У афармленне інтэр'еру кафэ плануецца ўключыць і некаторыя прадметы са знойдзенага прадметна-рэчавай комплексу. Акрамя таго, археолаг уласнаручна ўжо адрэстаўраваў больш за дзясятак прадметаў сталовага посуду - паліўных місак, талерак, гаршкоў, збаноў XVIII-XIX стагоддзяў для стварэння атмасферыва ўстанове.
Залаты скарб быў на суседняй вуліцы
Цікавыя знаходкі і скарбы даволі частая з'ява пры рэканструкцыі старадаўніх будынкаў у цэнтры Гродна. Адзін з самых цікавых і буйных скарбаў быў знойдзены ў доме вясной 2018 года на вуліцы 2-й Працоўнай, якая знаходзіцца прыкладна ў двухстах метрах ад будоўлі на Замкавай, 12. У скрыначцы з-пад тытуню, якая больш за 70 гадоў праляжала пад бэлькай столі яўрэйскага дома, апынуліся залатыя манеты Расійскай імперыі і міжваеннага польскага перыяду, кольцы, завушніцы, зліткі агульнай вагой каля 500 грамаў.
Скарб з вуліцы Працоўнай ацанілі ў 20 тысяч долараў, гэтую суму падзялілі паміж ўласнікам будынка і трыма будаўнікамі, якія знайшлі шкатулку з золатам. Сам скарб быў перададзены ў Гродзенскі гісторыка-археалагічны музей.