Сумесна з Нацыянальным архівам Рэспублікі Беларусь Фонд гістарычнай памяці рэалізуе праект "Без тэрміну даўнасці" - публікацыю 6-томнага зборніка дакументаў, дзе кожны з тамоў прысвечаны злачынствам нацыстаў і іх памагатых на тэрыторыі адной з абласцей Беларусі ў ваенныя гады, распавёў суразмоўца радыё Sputnik.
"Гэтае выданне цалкам беспрэцэдэнтнае, такога ў Беларусі не выходзіла ні ў савецкі, ні ў постсавецкі час, нягледзячы на тое, што тэма нацысцкіх злачынстваў заўсёды распрацоўвалася беларускімі гісторыкамі. У гэтыя зборнікі ўключаюцца не толькі дакументы савецкія, але і паказанні катаў, паказанні сведкаў, у тым ліку з беларускіх і расійскіх архіваў, а акрамя таго, у гэтых зборніках публікуюцца пералікі спаленых вёсак, канцлагераў і гета, а таксама ключавых карных аперацый на тэрыторыі кожнай канкрэтнай вобласці", – расказаў Дзюкаў.
Выданне стане вычарпальным сведчаннем абсалютна беспрэцэдэнтнага генацыду, які ажыццяўляўся нацыстамі на тэрыторыі Беларусі, зазначыў суразмоўца Sputnik. Акрамя гэтага, яшчэ ў пачатку 2010-х гадоў гісторыкамі запісваліся сведчанні людзей, якія падчас вайны апынуліся пад акупацыяй і памяталі падрабязнасці карных аперацый.
"Намі запісаны дзесяткі сведчанняў, у тым ліку відэасведчанняў, гэтыя матэрыялы таксама рыхтуюцца зараз да публікацыі, акрамя таго, яны перададзены намі ў Генеральную пракуратуру Рэспублікі Беларусь і будуць выкарыстаны ў якасці доказаў па справе аб генацыдзе, якая зараз расследуецца Генпракуратурай", – паведаміў Дзюкаў.
Таксама працягваецца праца па выяўленні сёння жывых нацысцкіх калабарацыяністаў і ветэранаў СС, на дадзены момант гісторыкамі выяўлены больш за 130 прозвішчаў цяпер жывых людзей. Большасць з іх зараз пражываюць у заходніх краінах – ЗША, Германіі, Вялікабрытаніі, Канадзе і шэрагу іншых, аж да Лацінскай Амерыкі, распавёў гісторык.
"Адпаведныя дакументы мы таксама перадаем праваахоўным органам, як расійскім, так і беларускім, на падставе гэтых дакументаў накіроўваюцца дакументы аб магчымасці допыту гэтых людзей… На жаль, мы ведаем, што ў краінах Прыбалтыкі гэтыя запыты паслядоўна ігнаруюцца, але спадзяемся, што ў іншых краінах падобнай абуральнай сітуацыі не будзе", – адзначыў Дзюкаў.
На думку гісторыка, нават праз столькі часу захоўваць памяць аб генацыдзе проста неабходна.
Чытайце таксама:
"На Беларусі не спынімся": прэзідэнт аб расследаванні генацыду
Беларусь разлічвае на дапамогу Расіі ў расследаванні генацыду - Швед
Праект закона аб генацыдзе беларускага народа заняў паўстаронкі тэксту
Без тэрміну даўнасці: дакументы Нюрнбергскага працэсу даставілі ў Мінск
Справу аб генацыдзе народа Беларусі перададуць усім краінам ЕС
Расія актыўна аказвае садзейнічанне ў расследаванні справы аб генацыдзе - Швед
Латвія адмовіла Беларусі ў прававой дапамозе па справе аб генацыдзе
Літва спрыяе ўкрывальніцтву нацысцкіх злачынцаў - Генпракуратура