"Прыйшоў Спас – і лета ад нас шась!", або Кухарым з макам і мёдам

Прыемна думаць, што з пачаткам новага жнівеньскага дня заўтра лета працягнецца і яшчэ колькі часу можна будзе адчуваць навакольнае хараство.

Другая палова апошняга месяца лета ў народным календары прысвечана святкаванню старажытнага земляробчага свята Спас, звязанага з выспяваннем пладоў.

Гэтымі днямі пачынаюць развітвацца з летам і таму ў народзе кажуць:

Згодна з народнымі традыцыямі Спас святкуюць тройчы – з 14 па 29 жніўня:

Салодкі тыдзень, прысвечаны Макавею, у працы каля пчол пралятае хутка.

Знаёмыя медары-пчаляры "падглядалі" пчол і, выбраўшы найбольш поўныя рамкі з "салодкім золатам", адпраўлялі іх у медагонку. Сапраўды, у тых, хто трымае пчальнік ці борці, – гарачая пара!

Вядома ж, у сам дзень Макавею, а свята сёлета прыпала на панядзелак, хто мог – той абавязкова схадзіў у царкву да святочнага набажэнства, дзе асвячалі мёд, ваду, садовыя кветкі, моркву і сланечнік. Дарэчы, садовымі кветкамі заўсёды ўпрыгожвалі хату.

У гэты дзень і на працягу тыдня продкі прытрымліваліся "макавых традыцый" – гатавалі з гародніны, мёду і маку разнастайныя стравы, сярод якіх пірагі з начынкай з гародніны, варэнікі, кашы з макам, ды й стравы, у якія можна было макаць. Асабліва ў пашане былі пірагі з мёдам, морквай і макам. Таксама здаўна было прынята гатаваць цюпкі на мядовай сыце, або пячы бліны, каб потым, скруціўшы трубачкай, макаць іх у мёд.

Прапаную адсвяткаваць "макавейны тыдзень" частаваннем блізкіх смачнейшымі традыцыйнымі стравамі нашай кухні!

З чаго гатаваць:

Як гатаваць. Мак заліць кіпенем, астудзіць, зліць ваду і тры разы пракруціць на мясарэзцы ці скарыстацца блэндэрам. У гатаванай, астуджанай вадзе развесці мёд, цюпіць (крышыць) туды абаранкі (сушкі) і дадаць мак.

Святочную страву ядуць лыжкай.

З чаго гатаваць:

Як гатаваць. Абабраць і зварыць бульбу, добра адцадзіць, стаўчы.

Асобна сцерці мак. Рабіць гэта трэба наступным чынам: прамыць мак у цёплай вадзе, двойчы абліць крутым варам (першы раз кіпень хутка зліць, другі раз – патрымаць не болей за 1 хв., каб не страціць алей), мак адціснуць праз марлю, складзеную ўдвая, і, перамяшаўшы з цукрам (ці без яго), перацерці ў ступцы або ў "макацёры" (адмысловы гліняны посуд).

Пасля ў форму пакласці бульбы (2 часткі), затым слой маку (1 частку), накрыць бульбай.

Даць астыць і, нарэзаўшы на кавалкі, падаць да стала.

З чаго гатаваць:

Як гатаваць. Салодкія, але не пераспелыя, ігрушы нарэзаць кружочкамі (ці як вам хочацца). Цяпер паліце іх мёдам і ў хуткім часе падавайце на стол.

Дарэчы, для гэтага ласунка лепш браць сакавітыя летнія (раннія) ігрушы. Але скурка ў іх вельмі далікатная, таму і падаваць на стол іх трэба амаль толькі зрабіўшы.

З чаго гатаваць:

Як гатаваць. Памыць і абабраць моркву, дробна натаркаваць. У маркоўную масу дадаць яйка, муку, соль, перамяшаць і выпякаць на масле ці сланечнікавым алеі.

Падаваць са смятанай ды мёдам.